Van der Schaar en het ontwerp van zijn 6.000-woningenplan



1.
De Hoofdweg - zie bovenstaande afbeelding.
Bij goed kijken mogelijk voor velen een wonderlijk schouwspel die verticale elementen op de dakverdieping van de woningen aan de hoofdweg (in de loop der tijd zijn er verdwenen - onderhoud..).
Volgens het ontwerp in oorsprong dienden er vier verdiepingen te worden gebouwd. Volgens Van der Schaar zou dat te duur worden en moest er uiteindelijk genoegen worden genomen met drie verdiepingen.
Het grote verschil in nivo tussen de kop van een blok en de tussenliggende bouw werd opgelost door de aanwezige verticale bakstenen elementen.
N.m.m. een elegante oplossing!

2.
Het Mercatorplein
Berlage diende bij Van der Schaar voor het Mercatorplein o.a. een ontwerp in zonder de aanwezige balkons. Van der Schaar eiste dat er balkons moesten komen. Goed dat ze er gekomen zijn!

3.
De zogenaamde Van der Schaar fundering.
Elders is deze besproken. Hier zij opgemerkt dat door deze fundering goedkoper kon worden gebouwd. Een mooi destijds min of meer revolutionair systeem!

4.
Van der Schaar eiste dat de Jan Evertsenstraat een winkelstraat moest worden waar ook bij regen op een aangename wijze gewinkeld kon worden (droog winkelen!). De architect Staal diende daar rekening mee te houden.

5.
Om zorg te dragen dat er voldoende licht kan toetreden in de winkels (denk aan de luifels) zijn er glazen bouwstenen boven de luifels in de gevel verwerkt. Een slimme/fraaie oplossing!
Het gestelde onder sub.-4 en sub.-5 betekende de eerste winkelstraat met luifels in Nederland. Voor de middenstand een mooie aanvulling op het gebruikelijke concept..!  

6.
De trappenhuizen worden door Van der Schaar zodanig gebouwd dat er voldoende toetreding is voor daglicht door middel van een dakvenster - in strijd met de destijds heersende bouwverordening Amsterdam.
Gevolg: er ontstaat daardoor extra m2 leefruimte door een extra kamer:
de zogenaamde 'Van der Schaar-kamer'.
Daarvoor diende de bouwverordening van Amsterdam te worden aangepast. Uniek, niet eerder danwel later vertoont: aanpassing van de bouwverordening t.b.v. het Plan Van der Schaar!

7.
Afwijkingvan Art. 39 der Bouwverordening,
zie ook mr.dr. C.F. Katz.

8.
De plattegronden van het 6.000-woningenplan zijn veelal gelijk.
Omdat Van der Schaar bij de bouw systeembouw heeft toegepast heeft Van der Schaar e.e.a. goed doorgesprokene met het architectenbureau Gulden en Geldmaker. Zo moest het en niet anders!

9.
Geveltekeningen met o.a. de plaats van raamopeningen alsmede de indeling van een raamkozijn moeten vooraf door Van der Schaar worden goedgekeurd op het J.W. Brouwersplein 15 te Amsterdam.
Er zijn voorbeelden van geveltekeningen die door Van der Schaar worden afgekeurd ingediend door gerenommeerde architecten.

10.
Voor het eerst een goede samenwerking tot in detail met:
de Overheid;
de Bouwers;
de Architecten.

11.
Wat te denken over de organisatie, financiering, logistiek van een dergelijk groot project jaren twintig.
Het moest snel - heel snel.
In enkele jaren 6.000 woningen bouwen - een niet eerder vertoonde prestatie in binnen en buitenland.
Van der Schaar heeft het Ministerie min of meer platgelopen o.a. voor de benodigde financiering.
Er was maar één bouwondernemer waar het Ministerie voldoende vertrouwen in had om een plan als dat van Van der Schaar te financieren:
het 6.000-woningenplan van Van der Schaar.
Voor diegenen die Van der Schaar destijds kenden: zij wisten het 6.000-woningenplan zou er komen tot de laatste steen.
Waar Heere van der Schaar aan begon werd afgemaakt!

12.
24-Uurs economie.

13.
Om het Plan Van der Schaar (Plan West) uit te voeren diende de bouwverordening te worden aangepast: een eis van Van der Schaar.
Daarin is de gemeente Amsterdam akkoord gegaan.



Tot Zover.




Mercatorplein
Een aantal elementen zoals door Heere van der Schaar destijds geëist bij elkaar.
Invloed van Van der Schaar in zijn 6.000-woningenplan:
balkons - luifels - glazen bouwstenen


Toetreding daglicht in de trappenhuizen door daklantaars of daklichten.
In strijd met de bouwverordening Amsterdam.
Daarvoor werd ontheffing verleend in het Plan Van der Schaar.

Deel van de Jan Eversenstrtaat met de luifels en daarboven de glazen bouwstenen (links en rechts) - Heere van der Schaar